Warmterugwinning voor beter Klimaat. Triple EEE bij Peter Vosters

Peter Vosters gebruikt warmte uit de luchtwasser voor lagere gaskosten. Doordat de inkomende lucht warmer is, vaart ook het klimaat er wel bij.

Warmteterugwinning zorgt voor een beter klimaat in de stallen.

Het klimaat in de biggenstal is stabiel en comfortabel. Dankzij warmteterugwinning uit de luchtwasser weet Peter Vosters ook fors op de gaskosten in zijn stallen te besparen.

Aan de rand van het Brabantse dorp Reusel ligt het varkensbedrijf van Peter Vosters. Toen hij in 2009 plannen maakte voor uitbreiding van zijn varkensstallen was al snel duidelijk dat hij de ammoniak- en stankuitstoot flink moest reduceren. Vosters koos daarom voor een combi-luchtwasser met biofilter van Inno-Plus. Daarmee filtert hij 85 procent ammoniak en 75 procent geur uit zijn stallen. Het hele bedrijf is op dit systeem aangesloten. De zeugenhouder vindt de luchtwasser een mooi apparaat, maar het idee dat met dit systeem waardevolle energie verloren gaat, zat hem niet lekker. Vooral omdat er op jaarbasis zo’n 27.000 kuub gas nodig was om de afdelingen te verwarmen. “Na voer was gas de grootste kostenpost op mijn bedrijf’, vertelt de ondernemer. Daarom dacht hij na over een oplossing om de energie uit de luchtwasser te kunnen gebruiken om de gasrekening te verlagen. Ook wilde hij tegelijkertijd een positieve impuls geven aan het klimaat in de stal. Gezondheid is steeds belangrijker en zeker bij de gespeende biggen komt het secuur. Warmteterugwinning bleek het gouden ei te zijn.

Nauwkeurige metingen geven helder inzicht

Voordat Vosters grote investeringen ging doen, wilde hij eerste weten wat er precies te besparen valt. Aangezien hij het energieverbruik nauwkeurig bijhield, had hij al lijsten met gegevens van de afgelopen jaren. Samen met Inno-plus is hij het gasverbruik per stal gaan meten. Daarvoor zijn in alle stallen en afdelingen met een gasaansluiting afzonderlijke gasmeters geplaatst, zowel bij de zeugen als de gespeende biggen. Het energieverbruik is een jaar lang in beeld gebracht. “Zo ontstond een beeld van de verhoudingen in energieverbruik. Het bleek dat tweede derde van het gas bij de jonge biggen en de opfok werd verbruikt. Op jaarbasis is dat circa 18.000 kuub.”

Na het bekijken van mogelijkheden om de gaskosten te drukken, kwam hij uit bij het systeem Triple EEE. Dat is een systeem voor het terugwinnen van warmte uit de stallen. “Dat bleek voor mijn situatie de efficiëntste manier om dierwarmte via de luchtwasser te benutten voor mijn bedrijf.”

Lucht voorverwarmen met Triple EEE

Bij Triple EEE is de luchtwasser uitgebreid met een water/water-warmtewisselaar. Deze wisselaar haalt warmte uit het waswater. De installatie staat in de technische ruimte bij de luchtwassers. Door deze zo dicht mogelijk bij de wasser te plaatsen, gaat weinig energie verloren. Het opgewarmde water wordt vervolgens via een energiezuinige circulatiepomp door een gesloten circuit naar de luchtinlaat in de biggen- en opfokstal gebracht. Daar komt het opgewarmde water via een lucht/water-warmtewisselaar in contact met de inkomende ventilatielucht. Het water uit de luchtwasser heeft een temperatuur van minimaal 17 graden Celsius. Hiermee kan de zeugenhouder de binnenkomende lucht opwarmen naar 14 tot 15 graden. In het luchtkanaal onder de vloer in de stal wordt de inkomende lucht verder opgewarmd tot 19 graden. Het systeem werkt zonder warmtepop en zonder aanpassingen aan de cv-installatie. “Daardoor is de investering van circa €40.000 relatief laag.”

de verschillende systemen zijn op elkaar afgestemd. Vosters controleert regelmatig de instellingen van de apparatuur.

Het verhogen van de temperatuur van de binnenkomende lucht door voorverwarmen heeft een aantal voordelen. Het maakt het mogelijk om een wat hoger minimumniveau van ventilatie aan te houden. Het helpt bovendien om trek te voorkomen, omdat het warmteverschil tussen inkomende lucht en stallucht minder groot is.

Het systeem treedt in werking als de buitentemperatuur beneden de 15 graden Celsius komt. “Dat is in de praktijk ongeveer 7.000 uur per jaar, zo’n 80 procent van het jaar”, weet de varkenshouder. Alleen op de koude dagen in het jaar verwarmt zijn cv-installatie nog bij. De uitvoering van de technische installatie klinkt eenvoudig. Toch was het de kunst om alle aparte onderdelen goed op elkaar af te stemmen. Denk aan de klimaatapparatuur, de cv-installatie en de circulatiepomp. Zo is het belangrijk dat de cv-installatie pas in werking treedt als de bereikte temperatuur in de stal door het Triple EEE-systeem wordt bereikt. Te veel warmte in de stal zou het ventilatiesysteem te hard laten werken waardoor veel energie verbruikt wordt.

Minder kosten en een betere groei dankzij warmteterugwinning

Het systeem draait inmiddels 26 maanden met volle tevredenheid van de varkenshouder. Aan de biggen in de stal is niet aan te merken en op een koude voorjaarsdag is het klimaat in de afdelingen bijzonder comfortabel. Vosters heeft berekend dat hij ongeveer 60 procent op de stookkosten bespaart dankzij warmteterugwinning. De varkenshouder benadrukt dat het niet alleen om het geld gaat. “De temperatuur van de inkomende lucht is nu constanter en is hoger in de stallen. Daardoor kan ik het hele jaar optimaal ventileren voor een gezonder klimaat bij de biggen en de opfokgelten.” Het exacte resultaat van het systeem laat zich moeilijk meten. Wel ziet hij:

  • Meer vitale biggen en een hogere groei. “Die is ongeveer met 8 procent gestegen.”
  • De biggen hebben duidelijk minder last van hoest.
  • Het percentage uitval is gedaald met 1,5 tot 2 procent. “Dat kan toch geen toeval zijn.”
  • Een besparing van 60% op de stookkosten.

Investering warmteterugwinning in 6,5 jaar terugverdiend

De investering in de installatie voor warmteterugwinning op het bedrijf van Peter Vosters bedraagt circa €40.000. bij 15 procent jaarkosten (afschrijving, rente en onderhoud) betekent dat een bedrag van ongeveer €6.000 aan kosten per jaar. De varkenshouder heeft berekend dat hij dankzij de installatie ongeveer 60 procent op de stookkosten kan besparen in de stallen. Dat is inclusief de energiekosten voor de circulatiepomp. De energiebesparing zal vanzelfsprekend wisselen tussen jaren, zoals wel of geen strenge winter en de hoogte van de aardgasprijs. Vosters rekent op een gemiddelde besparing op aardgas van ongeveer €6.300 per jaar. Dat geeft een terugverdientijd van de installatie van ongeveer 6,5 jaar. De voordelen van een beter klimaat op de gezondheid en resultaten telt hij niet mee. Vanzelfsprekend kunnen de kosten en terugverdientijden tussen varkensbedrijven verschillen. De hoogte van de investering is onder andere afhankelijk van de omvang van het bedrijf en de indeling van de stallen. Inno-Plus rekent met een gemiddelde investering van €15 tot €25 per biggenplaats.

Lees hier meer over het Triple EEE systeem en warmteterugwinning in de stallen van Inno-Plus